

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Özgür Aktaş..



1. **Özgür Aktaş isminden bahseder misin?**

“Çocukluğumdan beri çizmeyi çok seviyorum” ile başlamıyor hikâyem. Evet her çocuk gibi ben de çizerdim ama çizme eylemi çoğul olandan kaçış idi; o zamanlar çizmeyi seviyor muydum?: Halen kararsızım. 1998 yılında Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalını kazandım. Heykel ana sanat alanını isterken, son anda grafik tasarım alanını seçtim. Aynı fakültede Araştırma Görevlisi oldum. Yüksek Lisansımı bitirdim. Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Tasarım Bölümünde de sanatta yeterliğimi tamamladım. Halen Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Resim İş Eğitimi Anabilim Dalı'nda Doçent olarak akademik kariyerimi sürdürüyor ve üretmeye, eğitmeye dört elle sarılıyorum. 

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Her ne kadar grafik tasarım alanında uzmanlığımı tamamlasam da, üretim konusunda doyumsuzum. Kültürel üretim alanlarında sınırların silikleştiğini hatta yok olduğunu düşünen biri olarak çalışmalarımı bir alana, akıma ya da tekniğe bağlayamıyorum. İzlenimlerimin ifadesi olarak çalışmalarım çoğu zaman farklı yüzey ve teknik ile görünüşe ulaşır; bazen bir afişte ya da dijital çizimde,  bazen bir kanvasta,  bazen bir kontrplak tabakada, v.b. 

3. **Çalışmalarının konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığın başlık/lar nedir?**

Tasarım alanında uzmanlaşmanın etkisi ile konular değişiyor üretimlerimde. Yıllarca aynı konu üzerine üretebileceğimi düşünmüyorum. Çünkü ben de, çevrem de değişiyor. Değişimler olsa da hedefim aynı kalıyor. Her çalışmamda derdim; çerçevesine sığmayan, onu aşıp, izleyiciyle buluşan; izleyicide çoğalan çalışmalar üret-ebil-mek. 

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

Derdim insana dair olan ile. Bazen bir kitap, bazen ise tek bir kavram başlangıç noktamı oluşturabiliyor. Bağlama dair uygun biçem ne ise onu aramakla süreç devam ediyor: Uygun olanları bulmak, arasından elemek, elediklerimin fazlalıklarını atmak…  “İlham geldi” ye pek inanmıyorum. Yoğunlaşmaya, soru sormaya, bakış açıları oluşturmaya, sorulara cevaplar kurabilmeye inanıyorum daha çok. 

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Antroposen çağının öne çıkardığı kavram “insan”. Sanatta da rönesans, aydınlanma, modernizm ve postmodern gibi ardıl süreçlerle özne giderek merkeze alınmıştır. Her ne kadar bu durum özgürlüğü ön plana taşısa da, ‘ben’ in yüceltilmesiyle özgürlüğün başıboşluk ile karıştırılma sorunu hep vardır. Bu sorun kültürel üretim alanında “ben yaptım oldu” ya dönüşebilecek bir potansiyeli taşır. Elbette böyle bir ortamda kültürel üretim zor olsa da, her dönemin farklı zorlukları olduğunu düşünüyorum. Sanatın doğa, toplum, geçmiş, şimdi ve gelecek ile olan diyalektik ilişkisi dolayısıyla bu dönemin doğrudan çalışmalarıma etkisi var. Çünkü hem beni hem sanat ürününü izleyen özneleri biçimlendiren de bu dönemin kendisidir. 

6. **"Sürdürülebilir sanat" sana ne ifade ediyor? Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Sanat özü gereği, zamanlar üstüdür; son kullanım tarihi olmayan; sürdürülebilir olandır. Sanat yapmak, şimdiye ya da geriye dönerek insan hallerini izleme; izlenimleri insan için olumlu sonuçlar doğurabilecek ifadeleri taşıyan bir biçimde ileri dönüştürme eylemidir. Sanat eskiyecek, unutulacak, kendi başına değerlendirildiğinde bir sonu olana, yeniden bir şans vermektir. 

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat, toplum için midir?**

Bu soruyu kendi üretimlerim bağlamında hiç cevaplamadım. Üretim sürecinin beni zorlamasını, o zorlamaya meydan okumayı, içimde olanı; izlenimlerimi uygun olan en iyi biçimde ve/veya biçimle ifade etmeyi seviyorum. Bu sevgi dolayısıyla, dürüst olmam gerekirse; önce kendim için üretiyorum. Belki de süreç sadece kendim için. Sürecin sonunda ortaya çıkan “şey” benden bağımsız; varlık dışı bir varlık: Her kim karşısına geçiyor ve izliyorsa onda bir anlama dönüşen bir varlık. Son cümleden hareketle de sorunun cevabını vermiş olayım; bence sanat, her kim istiyorsa onun içindir; onda çoğalır. 



###### [Eserlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/oag)

Nil Has

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Özgür Aktaş.

Özgür Aktaş ile Söyleşi



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Orhan Gazi Keskin..



1. **Orhan Gazi Keskin isminden bahseder misin?**

Göreceli zamanın bir evresinde var olan, zamandan kopardığı parçalar ile yeni zamanlar türeten ve var olduğu sürece üretecek olan bir bir sanatçı ismi, Orhan Gazi Keskin. 

1992 Eskişehir doğumluyum. 2019 yılında Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel bölümünden mezun oldum. Mezuniyetimin akabin de atölyemi kurdum. Çalışmalarımı Eskişehir ilinin bir köyünde sürdürmekteyim.

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Birçok sanatçı gibi multidisipliner çalışıyorum. Görünürlüğümün en üst noktası mermer heykeller oluyor. Komplike olan süreç benim için bir çok farklı teniklerden besleniyor.  

İnsan kendini ifade biçimleri arar. Zaman içerisinde insan eli ile yapılmış birçok nesne ile karşılaştım. Bu ifade biçimleri bazen reflesk ile oluşmuş bazen de büyük bir yapının küçük bir parçası olmuş, birçoğu motifleşerek gelenek olarak yapılmış. 

Arayışım çocukluğumdan beri dağınık ve karmaşık olan ifade biçimlerinin arasında geçti. Babamın bir sanatçı olması ve onun atölyesinde uzun zaman geçirmiş olmamın payı da yüksek tabii ki. 

Çocukken hayvan otlattığımız zamanlarda baraj inşaatında çalışan iş makinelerini izlerdik. Bir makinenin pişmiş topraktan yapılmış üzerinde parmak izleri olan bir seramik parçayı önümüze çıkartması ve o izlere dokunmam ile başladı bu bağ sanırım. Binlerce yıl sonra bu temas bana var olanın kalıcılığını insanın fiziksel varlığından çok uzun olan ifade biçimlerini aramaya yöneltti. Bu yönelim beni binlerce yıl var olacak olan mermer ile çalışmaya itti. 

3. **Çalışmalarının konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığın başlık/lar nedir?**

Çalışmalarım insanın var oluşu ve bu var olmaya dayalı bilincin oluşturduğu deneyimlerden besleniyor. Benden başlayan bu algı, insan bütününde sona eriyor. Form insan ilişkisini tarcih ediyorum. Bana göre bu başlık zamandan ve mekândan soyutlanmış bir aktarım biçimine dönüşüyor. Formunun dışında formlar ya da cinsiyetsiz insan imgeleri... Fakat kendimi tekrar etmektan ziyade teknik ve form sınırlarında kendimi özgür bırakıyorum.

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

Deneyimler, hisler ve gözlem temelli bir beslenme süreci oluyor. Bu beslenmelerden gelen küçük notlar, eskizler zamanla forma dönüşüyor. Kafamda oluşan bu formlar kilden maketlere dönüşüyor. Bu dönüşüm sürecinin son hali mermer heykeller. 

Yaptığım işin ilhamı gözlemden kaynaklı. Kendimi ve beşeri olan her şeyi gözlemlemek 
sonrasında bence olan somut haline dönüştürmek. Temel prensibim bu süreçte deneyimlemiş, hissetmiş olmak. Temelde beslendiğim nokta insan ve insanın diğer şeyler ile olan ilişkisi.

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Seri üretimin olduğu, tüketim odaklı olan bir zaman dilimine göre oldukça yavaş ilerleyen bir alan da çalışıyorum. Bu süreç doğal olarak benim üretim hızımı etkiliyor. Fakat bu konuda bir acelem yok. Bu kadar harekete dayalı bir çağda olsakta kaosun dışarısında bir sakinlik ile üretiyorum. 

Mermer binlerce yıldır insan hayatına temas eden doğal bir malzeme. Bu temas sabır ve irade üzerine kurulmuş bir dengede ilerliyor. Organik bir malzeme olması bütüne bakıldığında polyester, alçı ya da insan tarafından üretilmiş olan birçok maddeye göre çok daha temiz ve sağlıklı. 

6. **"Sürdürülebilir sanat" sana ne ifade ediyor? Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Biz zamanın bir evresinde var olmuş insanlarız. Tıpkı bizden önce var olanlar ve bizden sonra var olacaklar gibi. Mermer eserlerimin büyük boyutlu olmayanları mermer ocaklarıdan çakan atık parçalardan meydana geliyor. Bu parçalar çoğu zaman kum ve mıcır üretiminde kullanılmak üzere işlenmeye gidecek blok parçaları oluyor. Mermer ocaklarından insan emeği ile çıkartılan hiç bir parça kaderine terkedilmiyor. Mutlaka bir şekilde tekrar dönüştürülüp kullanılıyor. İlk etapta mimari öğe olarak (karo-tezgah-döşeme) sonrasında tasarım objeler (tabak, bardak, vazo vb.) kalan düzensiz molozlar öğütülerek beton ve asfalt üretiminde kullanılıyor. En son kalan toz ise ilaç, yem ve kimya sanayisinde kullanılmakta. 

Üretim esnasında açığa çıkan atıklar doğada kaldığında herhangi bir zarar verecek kimyasallar içermiyor. Üstelik  ocaklarda atık ya da standart dışı olarak görülen blok parçalarını açık alanda dahi binlerce yıl dayanacak eserlere dönüştürüyorum. Bu açıdan zaman ile tamir gerektirmeyecek ya da özellğini kaybedip deforme olamayacak şekilde gelecek nesillere aktarılabilecek. 

Sürdürülebir bir gelecek için nicelikden ziyede niteliğe odaklanılması gerektiğini düşünüyorum. Çok  bazen azdır... Tıpkı ucuz ve hızlı olan her şeyin zehirli oluğu gibi. Fakat mermer kimyasal içermeyen  doğal bir malzemedir.

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat, toplum için midir?**

Sanat, bana göre ne toplum için ne de sanat için. Sanat bir var olma biçimi ve yıldızlar kadar uzak. Biz gündüzleri görmesekte hep varlar, geceleri daha belirginler. Bana göre sanat geceleyin başınızı gökyüzüne çerip bakmaktan ibret. İzleyicide olan duyguları dönüştüren yine izleyicinin çıkarımıyla sınırlanmış sanatçıdan gelen yansımalar... Var olduğum tabiyattan ve kültürel çevreden "ben"ceye dönüşen iletişim halim zamandan bağımsız andaki temasa dayalı bir aktarım. Toplum ve kitlelerden çok her izleyicide ki bireysel etkileri ve çağrışımları önemsiyorum. Bu temas kaynağından doğan ve izleyiciye doğru akarak çorak taprakları besleyen bir nehire dönüşüyor.

###### [Eserlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/orhan-gazi-keskin)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Orhan Gazi Keskin.

Orhan Gazi Keskin ile Söyleşi



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Özlem Yılmaz..



1. **Özlem Yılmaz isminden bahseder misin?**

Ne iş yapıyorsun sorusuna mimarlıkla sanatı birlikte üreten biriyim diye cevap veriyorum. Çok yönlülük yaptığım her işin içinde var. Yapıp etmeyi, üretmeyi seven biriyim. Sanatı da, sanatın etkilendiği ya da etkilediği diğer alanları da takip ediyorum.

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Video ve fotoğraf üretiyorum. Günümüzün en ulaşılabilir alanları esasen. Çocuk sayılabilecek yaşta analogla başladım sonrasında bağımız evrilerek ve hiç kopmadan devam etti.

3. **Kadrajına yakaladığın karelerin konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten keyif aldığın başlık/lar nedir?**

Belli bir konusu var diyemem ama belli bir duygu skalası var diyebilirim. Tümüyle o anın içinde beliriyor. Öncesi sonrası pek yok açıkçası. Doğadan esinleniyorum ama esasen soyut peyzajlar denebilir.

4. **Çalışma aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

O süreçte yapageldiğim her şey işlerime yansıyor diyebilirim. Bazen o frekansla çok kopuk da hissetsem mutlaka bir noktada yeniden sanat üretmeye başlamış oluyorum. Okuduğum, gördüğüm, izlediğim, hissettiğim her şey benim ilhamım.

5. **Antroposen çağında üreten bir mimar ve fotoğrafçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Başka bir çağı bilmiyorum. Koşulların herşeyin varoluşunu şekillendirdiği aşikar. Mutlaka ben de bu çağı başka bir açıdan resmediyorumdur.

6. **"Sürdürülebilir sanat" sana ne ifade ediyor? Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Üretenin bulunduğu, yaşadığı gerçeklikten kopmamasıdır diyebilirim. Sevmese de onun bir parçası olduğunu hatırayarak davranmak önemli. Alışverişin farkında olmak yeterli bence.

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat, toplum için midir?**

Sanat onu üreten içindir bence. Ancak birbiriyle alışveriş içinde olan canlılar oluşumuz, içimizden çıkarttığımız her şeyi başkası için de bir kaynak haline getiriyor. Toplum da bundan nasibini alıyor bence.

###### [İşlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/ozlem-yilmaz)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Özlem Yılmaz.

Özlem Yılmaz ile Söyleşi



Hendeseli Tasarımcılar ile yaptığımız söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Yasin Yaman.



1. **Yasin Yaman isminden ve Pinchwerk markasının ortaya çıkışından bahseder misin?**

1984 yılında İstanbul’un Süleymaniye semtinde doğdum. İstanbul’un tarihi dokusu ve mimarisi benim için her zaman büyüleyici olmuştur. Tasarım alanında lise yıllarında başlayan yolculuğum, grafik ve UI/UX tasarımı alanında devam etti. Foto-manipülasyon çalışmaları ise benim özgün tarzımı bulduğum alan oldu. Gezmeyi, keşfetmeyi çok severim. Özellikle İstanbul’un her dokusunu hissetmek, keşfetmek beni heyecanlandırıyor. Aynı zamanda uzun yıllardır bisiklet kullanıyorum. İstanbul’un her bir köşesini de bisikletle keşfettim diyebilirim.

2. **Hangi alanda çalışmalar üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Grafik tasarım ve foto-manipülasyon alanında çalışmalar üretiyorum. Bu alandaki ilk bağım, lise yıllarında çizime olan ilgimi fark etmemle başladı. Lise sonrasında aldığım eğitimlerle bu ilgimi profesyonel bir kariyere dönüştürdüm. İstanbul’a olan hayranlığım, tarihi yapılar ve figürlerden aldığım ilham da bu alandaki çalışmalarımı daha da derinleştirdi. Profesyonel iş hayatımda da UI/UX tasarım yapıyorum. 

3. **Çalışmalarının konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığın başlık/lar nedir?**

Çalışmalarımın konusunu genellikle İstanbul’un tarihi yapıları, mimarisi, hayvanlar ve tarihi figürler oluşturuyor. Özellikle İstanbul teması, tarihi yapılar ve figürlerle birleşen fantastik ögeler, üzerinde çalışmaktan en çok keyif aldığım başlıklar. Her bir tasarımımda estetik ve mesaj verme çabasını ön planda tutuyorum. Son zamanlarda yapay zeka programlarını kullanarak bu o fantastik dünyayı daha da derinleştirmeye çalışıyorum. Tabi, derinleştirme yine manuel gerçekleşiyor. İstanbul dışında, Türkiye’deki tarihi yerler, eserlere de odaklanmış durumdayım. Yanı sıra istif serisiyle de İstanbul’un tarihi ve turistlik bölgelerini, Türkiye’nin yine tarihi ve turistlik bölgelerini ve dünya başkentlerini hem yapay zeka hem foto-manipülasyonla resmetmeye çalışıyorum. 

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

Detaylı bir hazırlık süreci var açıkçası. Daha öncesinde not aldığım, gördüğüm, gündemde olan ya da gündeme gelmesi gereken yer, mekân, eser, bölge gibi noktaları nasıl kendi çalışmamla ortaya çıkarabilirim diye bir fikir planlama sürecim oluyor. Gerisi tasarım aşamasında geliyor. O süreçte çok şey değişiyor, belki düşündüğümden daha farklı bir şey de çıkabiliyor ortaya. Profesyonel tasarım araçlarını kullanıyorum. Genel olarak bir eserin ortaya çıkması da 10-15 gün gibi bir zamanı alabiliyor. Genel olarak farklı tasarım programlarını kullanarak, her bir tasarımı uzun ve titiz bir süreçte gerçekleştirmeye çalışıyorum. 

5. **Antroposen, niteliksiz ürünlerin popüler olduğu çağda üreten bir tasarımcı olmak nasıl bir durum? Bu dönem atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Antroposen çağında, niteliksiz ürünlerin popüler olması bir gerçek. Esasında ben de tam olarak antroposene karşı belki ütopik, ideal ya da olması gereken bir dünyayı tasarlamaya çalışıyorum. Ya da her şeyin güzel ve doğal olduğu eski zamanları. Hızlı bir tüketim içerisindeyiz. Sanat eserleri de bu tüketimden nasibini almış durumda. Eskisi gibi sergilere gitmiyoruz ya da gitsek bile çoğu zaman bu bir popüler kültür faaliyeti olduğu için gerçekleşiyordur. Bir fotoğraf çekip hikâyede paylaşma amacı taşıyan deneyimler gibi. Artık hemen hemen tüm ürünler, buna sanat eserleri de dahil maalesef çoğu zaman bu popülerliğe hizmet etmekte. Elbette, nitelikli eserler ve üretenler vardır. Ancak, dijitalleşen dünya, kültür sanatı da dijitalleştirdi ancak yanında hızlı ve popüler tüketimi de getirdi. Dijitalde nitelikli eser üretimini önemsiyorum. Daha farklı perspektif oluşturma, eskiyle yeniyi harmanlama, olması gerekene karşı farkındalık oluşturma, sahip olduğumuz değerler, mekanları farklı perspektifle izleyicinin karşısına çıkarma ve onu unutturmama esasında amacım. Bunu başarabiliyorsak bir nebze, ne mutlu bize. 

6. **Tasarım alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Dijital sanatın ve dijitalleşmenin sürdürülebilirlik açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Fiziksel eserlerin değerini korurken, dijital eserlerin de sürdürülebilirlik politikaları kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Bu alanda daha fazla politika geliştirilmesi ve dijital sanatın çevresel etkilerinin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Etik sorunlar, telif hakları, felsefeden uzak anlatımlar gibi birtakım durumlardan korunması gerekir dijital sanatın. 

###### [İşlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/yasin-yaman)

Hendeseli Tasarımcılar ile yaptığımız söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Yasin Yaman..

Yasin Yaman ile Söyleşi



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Nilüfer Topal..



1. **Nilüfer Topal isminden bahseder misin?**

Tabi, 1982 İstanbul doğumluyum. 2004 yılında Marmara Üniversitesi Resim-İş Öğretmenliği’nden mezun oldum. Daha sonra aynı okulda yüksek lisansımı tamamladım. Bir yandan atölyemde resim dersleri de veriyordum. Mezuniyet sonrası kurumsal olarak sanat eğitmenliği yapmaya başladım. Aynı zamanda kişisel olarak sanat üretimimi de devam ettiriyorum. Geçtiğimiz yıl bir kişisel sergi açtım, zaman zaman da çeşitli galerilerde sergilere dahil oluyorum. 

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Resim yaparak kendimi ifade eden bir sanatçıyım. Aslında herkes gibi resim yapmayı seven bir çocuktum. Sonrasında profesyonel olarak resmi anlamam lisede oldu. Bakırköy Kız Meslek Lisesi’nde Resim bölümünü bitirdim. Lise eğitimim esnasında resimle ilgili olabilecek tüm alanlara dair eğitim aldım aslında. Grafik, desen, moda tasarım, geleneksel sanatlar, teknik resim, tekstil gibi tüm alanlara dair çalışmalar yaptık. Sonrasında üniversite eğitimiyle şekillendi süreç.

3. **Çalışmalarının konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığın başlık/lar nedir?**

En başından bahsedecek olursam mekân detayları hep ilgimi çekmiştir. Buna enteriyör diyebilir miyiz bilmiyorum… Çünkü mekânı genelinden ziyade oradaki bir nesneye ya da nesneler grubuna odaklanarak çalışmayı seviyorum. Portre yine sevdiğim ve tercih ettiğim konulardan biri olmuştur her zaman. Son zamanlarda ise sembolik diyebileceğim bir alana kaydım gibi. Doğaya ve insan doğasına ait sembollerle iletişim kurmaya çalışıyorum diyebilirim. Yani bir masaldan ya da doğanın döngülerinden yola çıkarak insanın derinliklerine dair konuları sembolize eden hikâyelere yoğunlaşmayı tercih ettim.

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

Açık konuşmak gerekirse hiçbir zaman elinde eskiz defteri ile gezen ve sürekli görsel notlar alan bir sanatçı olmadım. Sadece resim yapmaya karar vermemle ilerliyor süreç. Ya da resmini yapmaya değer bulduğum anlamlı bir an, kişi ve yerle karşılaşmam gerekiyor. Tabi okumalarımla da şekilleniyor hazırlık süreci. Derinleştikçe burayı besleyecek kaynaklar çıkıyor karşıma. Filmler ve kitaplar… Bazen kişiler yahut usta ressamlar… 

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Dünyayı ve doğayı bu kadar tükettiğimiz ve müdahale ettiğimiz bir çağda, sanatçılar çokça insanın doğayla daha bütün yaşadığı döneme duyduğu arzuyu dile getiren işler yapıyorlar. Benim çalışmalarım da aslında bu bağlamda değerlendirilebilir. Arka planında doğanın ve insanın döngüsünün olduğu bir yolculuk içerisinde kendimin de nerede olduğunu bulmak ve doğru konumlandırmak amacıyla epeydir uğraşıyorum. Burada da yol göstericilerim kadim bilgiler ışığında mitler, rüyalar ve psikoloji oldu. Son zamanlardaki resimsel arayışlarım unuttuklarımı hatırlamak ve doğanın ihtişamı üzerine notlar olarak da görülebilir.

6. **"Sürdürülebilir sanat" sana ne ifade ediyor? Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Bu çok karmaşık ve geniş perspektifi olan bir konu. Ekolojiyle, tasarım ve modayla aynı zamanda eğitimle de ilişki içerisinde. Sanat da nihayetinde tüketilmek üzere üreten bir alan. Üretim ve tüketimin bir arada olması zaten simbiyotik bir ilişkiyi barındırıyor. Elbette tamamen doğal malzemelerle oluşturulan arazi sanatı görüntüleri, dönüştürülmüş malzemelerden oluşan tekstil ürünleri ya da doğal enerji kaynakları ile çalışan kinetik heykelleri başarılı buluyorum. Ama bu yaklaşım bireysel çalışmanın ötesinde sosyal politikaları da ilgilendiren bir durum. Tüm üretim sürecini bu hale getirmek çok mümkün görünmüyor bana göre. Örneğin üretim sürecinde kullandığım malzemeleri düşünüyorum zaman zaman… Kullandığım boya, tiner, fırça temizlemek için kullandığım bez parçaları ya ıslak mendiller bile aslında doğaya zarar veren malzemeler. Bunları düşündüğümde benim de kendimi sorguladığım oluyor. Ama böyle düşünürsek de tümden üretimi durduruyor olmam/olmamız lazım.

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat, toplum için midir?**

İkisi için de olabilir ama önce benim için diyebilirim. Yani sanatçı için… Çünkü kendi içsel ihtiyacımdan doğan bir şey bu… Sonrasında topluma ya da sanata ait olabilir. Tabi bu söylediğim şey yaşadığımız çağ için geçerli. Öncelikle benim ihtiyacımdır diyebilmek gotik dönem ya da bir rönesans sanatçısı için çok mümkün görünmüyordu herhalde.

###### [Eserlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/nilufer-topal)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Nilüfer Topal.

Nilüfer Topal ile Söyleşi



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Damla Dersin Tatlıdil..



1. **Damla Dersin Tatlıdil isminden bahseder misin?**

Ailenin üçüncü ve son kız çocuğu olarak doğduğumda annemle babamın evliliklerini bitirmelerine üç yıl kalmış. Babam da espri anlayışı olan biri olarak, nüfusa adımı yazdırırken habersizce ailemizi derlesin, toparlasın diye düşünerek ikinci isim olarak “Dersin” yazdırmış. Annem bile küçükken sorduğumda sebebini bilmiyordu, uzun bir süre annem de babam da seksenli yılların solcu gençlerinden olduğundan Dersim’e bir gönderme yaptığını düşündük. Sonra gerçek ortaya çıktı :) 

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsun? Ürettiğin alanla ilk bağı nasıl kurdun?**

Annem alanında eğitimli ve işinin her türlü aşamasında çalışmış çok iyi bir terziydi. İzmir’de bir dönem evimizdeki atölyesinden yıllarca çalıştı, benim de küçük yaşta dikiş dikmeyi, kıyafet ya da kostüm tasarlama işlerini bolca deneme şansım oldu. Kendime elimde basit elbiseler dikip sokağa çıkar, dikişleri patlayınca acilen eve koşardım. Annemin tiyatro kostümü işlerinde çalışma şansım oldu ve kostüm, moda alanlarına ilgim arttı. Doğal olarak her zaman malzemenin, yaratıcılığın içinde oldum ve bu anlamda hep desteklendim. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil Tasarımı bölümünde lisans eğitimi aldığım sırada moda alanından daha çok tekstil sanatlarına ilgi duyduğumu farkettiğim bir zaman oldu. Dokuma yapma veya iplerle, boncuklarla heykeller yapmanın malzemeyle sürekli iç içe ve el ele olduğum üretim biçiminin bana hitap ettiğini anladım. Zanaatkar tarafımı güçlü tutmak istiyordum. Aslında okulda nakış üzerine ders almadık, fakat tez konularımı işlediğim zamanlarda ilk defa resimsel nakış/iplikle resim yapmaya başladım. Kendi kendime bir öğrenme sürecim oldu, bu yıllarda bir dönem dövme sanatını öğrenmeyi de denedim. Nakış tekniğimi geliştirmek için sevdiğim sanatçıların işlerini tekrar iplikle yorumlayarak, dokuları ve renkleri başka bir malzemeyle tekrar yakalamayı öğrenmeye çalıştım. Zamanla kendi imgelerimi nakışlamak için de zemin oluşmuş oldu. Tıpkı iplik gibi cam boncuklarla nakış yapmaya, tuval üzerinde akrilik ya da suluboya ile nakışı birleştirmeye, punch iğnesi ile nakışa başladım. 

Hâlâ sık sık röprodüksiyon çalışmaları yapıyorum. Bunun dışında son zamanlarda ‘tufting’ ile dokuma diyebileceğimiz, yeni bir teknik öğreniyorum. Bu şekilde daha çok tasarım ürünler veya gene nakışta yaptığım gibi resimsel duvar halıları yapmayı düşüyorum.

3. **Çalışmalarının konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığın başlık/lar nedir?**

Çalışmalarımda ortak bir konu bütünlüğü ancak yeni yeni ortaya çıkıyor olabilir. Bunlar genelde renklerinde, leke veya çizgilerinde kırılganlık görebileceğiniz insan imgeleri, anılarımdan yola çıkarak yaptığım ya da gece, orman, yalnızlık, boşluk, travma, yaşadığımız ikilemler gibi farklı temalar olabiliyor. Kendimi kısıtlamayı ve kendi yollarımla aktarmaya çalıştığım bir şeyi, net başlıklara bölmeyi çok sevmiyorum. Japon baskılarındaki manzaraların veya Egon Schiele’nin figürlerinin hayranı olduğumu biraz belli ediyorum. Nakış doğası gereği çok yavaş ve meditatif tarafları da olan bir iş olduğundan, kendimle yaptığım iç konuşmalar, çözmeye çalıştığım ikilemler ve durumlar doğal olarak işe yansıyor, benim konum oluyor. Hatta ilk iş girişimimin ismi “Jouska Brodery” de anlamını buradan alıyor, jouska, içimizden kendimizle yaptığımız konuşmalara deniyormuş. Aslında bence bunlar hayatımızdaki en önemli konuşmalar. 

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsun? Sana süreçte eşlik eden kaynaklar oluyor mu?**

İlk aşamada suluboya veya yağlı pastel gibi malzemelerle resmimi yapıp renkleri, akışkanlığı veya dokuyu temelde belirlemiş oluyorum. Çoğunlukla kendim seçtiğim kumaşlarla önceden tuval yaptırıp kumaşa çizimi temel hatlarıyla aktarıp nakışa öyle başlıyorum. Fakat elbetteki resmi ince nakış darbelerine veya boncuklarla örülmüş cam bir mozaiğe dönüştürürken oluşan doku, üzerinden yansıyan ışık, o anın çağrışımlarıyla başka bir sonuca gidiyor ki bu beni işin heyecanlandıran kısımlarından biri sanırım. 

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerine etkisi nedir?**

Kendi de bir insan olan ben, insan türünün doğaya, hayvana, insana egemen olmasından rahatsız biriyim. Hayvanların mal, eşya ve hatta yiyecek statüsünde tutulmasına karşıyım. Daha basit ve barışçıl bir yaşamın herkes için mümkünlüğü sanırım insanlık olduğu sürece kendi savaşını verecek. Kötülük hızla çoğalıyor ama birazcık umut ve dayanışma da bizi hayatta tutabilecek tek şey. Bu çağın kendisi bazılarımız için bir cehennemdir. Doğal olarak konularım da sanırım biraz bunların ağırlığını taşıyan, sorumluluğunu duyan ya da bizzat mağduru olan birilerini ifade ediyor. 

6. **"Sürdürülebilir sanat" sana ne ifade ediyor? Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşüncelerin nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsun?**

Sanatçı malzeme seçiminde daha özgür ve bilinçli, sürdürülebilir seçimler yapabilir, kişileri bu yönde harekete geçirebilirse de doğanın hızla tükenmesine sebep olan daha büyük yapıları, mekanizmaları veya düşünce kalıplarını oymak bana göre daha anlamlı. Fakat anlamlı olabilmesi için sanatın kişilere ulaşması, dokunabilmesi gerekiyor. Bunun için galerilerden çıkması malzemenin daha bilinçli, akıl birliği ile kolektif üretimlerle, daha pratik sonuçlar üreten, toplumun acil ihtiyaçlarını karşılayan çözümlere kavuşturulması sağlanabilir. Fakat bunun için toplumun da sanatçıya kulak vermeye, harekete geçmeye hazır olması gerekiyor. Belki de öncelikle hepimizi ve sorumlu olduğumuz dünyanın geri kalanını ilgilendiren bir sorunu öncelikle ciddiye almayı, bunun için harekete geçmeyi göze almayı, toplum olarak ortak bir amaç için örgütlenmeyi, bireysel hayatlarımızda devrimci değişikler yapmayı göze almalıyız. Sanatçı tüm bu ilhamı saçabilecek potansiyele sahip, toplumu harekete geçirebilecek gücü ise buna örnek olarak yakalayabilir. 

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat, toplum için midir?**

Bu konuyu bu soruyla ele almak durumu siyah-beyaza indirgemek oluyor bana göre. Sanatın kendisinin toplumun gerçeklerinden bağımsız olamayacağını ama sanatçının da üretirken tek itkisinin toplumsal konular olmadığını, bu ikiliğin bir şekilde birbirine içkin olduğunu düşünüyorum. Bir şeyler üretme kaygısı olan ve bunu içgüdüsel ve engellenemez bir şekilde yapan kişi, algıladığı her şeyi konu edinebilir zaten. Bunları aktarırken belli konu başlıkları seçmekte veya seçmemekte özgür olmalı bence. 

Aslında üretirken kişisel bir konu işlese bile, kendisini ve onu yönlendiren şeyleri onun toplumun bir parçası oluşundan, doğal olarak konusunu gene bir toplumsal ifade olmaktan da çıkarmıyor bence. Bir kişi sanatçının eseri ile etkileşime girdiği zaman tamamen sanatçının imâ ettiklerini anlamak zorunda olmadığı gibi tamamen anlaması mümkün de değil zaten. Sanatçı bile çoğu zaman aktarmaya çalıştığı şeylerin ne kadarının bilinçli ne kadarının bilinç dışı olduğunu bilemeyebilir. Belki de algılayanın, gördüğü imgede kendi çağrışımlarının payının olması, kendini aşması ardından kendi yeni sorularına ve çıkarımlarına gitmesi zaten daha zengin bir topluma yol açar. 

###### [İşlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/damla-dersin-tatlidil)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Damla Dersin Tatlıdil.

Özgür Aktaş ile Söyleşi

Orhan Gazi Keskin ile Söyleşi

Özlem Yılmaz ile Söyleşi

Yasin Yaman ile Söyleşi

Nilüfer Topal ile Söyleşi

Damla Dersin Tatlıdil ile Söyleşi

kategoriler

menü

takipte kal