

# Müzecilik Haftası

Müzecilik haftası içindeyiz, hepimize kutlu olsun! Elbette söz müzelerden açılınca ekip içinde ‘gidilen ve gidilmeyen kaç müze olduğu’ sorusunu sorarken bulduk birbirimize. Dürüst olmak gerekirse sık sık müze ziyaretinde bulunan bir toplum değiliz lakin müze denince de zihinde kültürümüze sahip çıkmak ve bizden olanı merak etme duygusu ortaya çıkıyor. Öyle ya müzeler yaşanılan toplumun geçmişinden izleri taşıyan pek çok buluntuya, yapıya, heykele, resme, topraktan malzemeye pek çok ‘şeye’ ev sahipliği yapıyor. Aslında müzeler, geçmiş zamanı ve kültürü günümüze taşıyan yerler. Bu nedenle de meraklısı için müzeler geçmişin yaşam alanıdır. Bu vesile ile müzecilik haftası yeniden kutlu olsun!


## Müze Nedir?

Müze, en basit tanımı ile geçmişi koruyan ve gelecek için özenle saklı tutan yapılardır. Bu nedenle de kâr amacı gütmez. Geçmişi günümüzde de koruyan ve geleceğe taşıyan bu yapılar, araştırma, her eseri/buluntuyu belgeleme, koruma, halka sunma, sergileme ve sergiledikleri şeyler hakkında bilgilendirme görevini üstlenir. 

Müzeler de tıpkı toplumların çeşitlenmesi gibi farklı gruplara ayrılırlar;

1. Antropolojik Müzeler
2. Etnografya Müzeleri
3. Tarih Müzeleri
4. Sanat Müzeleri
5. Doğa Tarihi Müzeleri
6. Bilim ve Endüstri Müzeleri
7. Açıkhava Müzeleri
8. Özel Müzeler

### Müze Neden Önemlidir? 

Müze neden önemlidir? sorusuna ilk etapta verilebilecek en doğru cevap hiç kuşkusuz, ‘müze ve müzecilik toplumların aynasıdır.’ cevabı olacaktır. Geçmişi günümüze taşıyan, günümüzde olmayan eşyaları, konuları, malzemeleri, eserleri, yapıları vs. özenle koruyan; halka sunan, izleyene o zamanlar hakkında bilgiler veren yapılar olmasıyla önemlidirler. Bugünden 250 yıl öncesi hakkında kulaktan duyma, kısmen yazılı, çokça araştırılarak aydınlatılan gerçekleri gün yüzüne çıkartan ve sonraki nesiller için saklayan yerler olmaları nedeniyle yüklendikleri sorumluluk bilinci müzeleri bir kültürün ve kültür mirasının anlamı ve saklanması için oldukça önemli yapılardır.

Müzeler, homosapiensten günümüze kat edilen yol, insanlık adına yaşanan tüm gelişmelerin bugün gözler önünde olması ve içlerinde her bir parçanın, dokümanın ciddi korunmasından kaynaklı olarak da ayrıca bir toplum ve o toplumun kültürü için hayati önem arz eder. Her müze Turizm ve Kültür Bakanlığı'na bağlıdır. Bakanlık korumasıyla önemli alanlar oldukları ispat edilmiştir. Her bir müze o ülkenin ve bölgenin geçmişinden izler taşır. Turistlerin müzeleri ziyaret ettiğini ve böylece turistik amaçlı bulundukları toplumu daha yakından tanıdıkları göz önüne alındığında; o toplumun yapısını, tarihini, evlerde kullanılan araç gereçlerini, mimarisini, yaşam tarzını, giyim tarzını ve dahası hakkında net bilgi ve fikir sahibi olmaları açısından kıymetlidir. Müzeler, aynı şekilde yerel halk için de eğitici rol üstlenir. Medeniyetler arası yaşanmışlıkları gözler önüne seren müzeler, ülkelerin ve insanlığın kıyaslanması ve geleceğe ışık vermesi adına da önemli yerlerdir;

1.	Kültürel süreklilik sağlar
2.	Tarih bilinci oluşturur
3.	Geçmiş ve gelecek arasında köprü vazifesi görür
4.	Toplumsal ve kültürel hafızayı tesis eder
5.	Kültürün güncelliğini sağlar

Peki düşündünüz mü;

#### Müzelere Neden Gitmeliyiz?

Müzelerin yaşanılan toplumun geçmişinden izler taşıdığından bahsetmiş. Yaşadığımız ülke veya dünya üzerinde bulunan herhangi bir toplum hakkında tarihi bilgiler edinebilmek için müzeler önemli. Bu yüzden ziyaret edilen herhangi bir ülkede müzelerin ziyaret edilmesi önemlidir. Tarihe yolculuk bir nevi; moda tarihi, endüstri tarihi, savaş tarihi, sanat tarihi, insanlık tarihi gibi çok geniş konular üzerine detaylı dokümanlar, parçalar, görselleri gösterirler. Bir kere bile adını duyduğunuz bir yerin, ülkenin, şehrin artık yabancısı değil; geçmişinin tanığı olursun. Müzeler izleyicinin veya ziyaretçinin geçmişle bağ kurmasını sağladıkları için dün ile bugün arasında köprü olur, eğitici olduğu kadar heyecan vericidir de!

##### Müzelerin Anlamı

Müzeler anlamı hem toplumlar hem de kültür açısından derindir. Sadece tarihi ortaya dökmezler; ziyaretçiler için kamusal, sosyal alanlardır. Müzelerin toplum yararına ve müzelere ilgiyi artırmak için düzenledikleri çocuk ve yetişkin atölyeleri, eğitim programları, rehberli turları da sosyalleşmek kadar yeni deneyimlere alan açar. 

Müzeler çoğunlukla eski yapılardır tıpkı içlerindeki özel parçalar gibi. Müzelerde sergilenen her bir parça biriciktir. 

###### Toplum, Kültür ve Müzeler 

Toplum, kültür ve müzeler bağlamında bakıldığında bireyin diğer kültürler hakkında ön yargısız bir iletişim kurmasını sağlaması açısından da fevkalade önemlidir. Bir toplumun geçmişine dair izleri, gelenek ve görenekleri ve hatta sanat eserlerini yerinde görüp inceleyebileceğin müzeler o toplumun tüm kültürel kodlarını müze ziyaretçisine geçirebilecek parçalardan meydana gelir. Bu da bireylerin o müze, müzede yer alan eserler, kültür ve toplum ile ilişki kurmasını, karşılıklı iletişime geçmesini sağlar.

Müzeler haftasında senin ziyaret etmek istediğin müze hangisi?


Hendeseli

Nil Has

Müzecilik haftası içindeyiz, hepimize kutlu olsun! Senin ziyaret etmek istediğin müze hangisi?

Toplum, Kültür ve Müzeler



Sürdürülebilir Sanatlar Söyleşileri başlıyor. Hendeseli’ye konuk olan sanatçılar ile yapacağımız söyleşiler yalnızca sanat, sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir sanatlar üzerine.. Bu seri günümüze, geleceğe ve gerçekliğe dair satır aralarıyla kapsamını genişletecek ve daha da renklenecek. Serinin ilk bölümünde şehirleri ve mimariyi sanatsal bir dokunuşla anlatan ressam Setenay Alpsoy’u ağırlıyoruz.
Keyifli okumalar!


1. **Önce Setenay Alpsoy’u daha yakından tanıyalım ve Hendeseli okuyucularına tanıtalım. Bununla birlikte sürdürülebilir yaşam konusunda nasıl bir rol sahiplendiğinizi de dinlemek isteriz.**

Avukat bir babanın en küçük çocuğu olarak İstanbul’da dünyaya gelen, hala burada yaşayan ve üreten bir sanatçıyım. Kendim büyürken, hoyratça büyümesine şahit olduğum “beton orman”dan sanatsal anlamda besleniyorum; bazen tek başlarına birer karakter, bazen ise bütün halinde bir doku olarak ele aldığım binalar ile kent peyzajları betimliyorum.

Şehrin bir yaşam alanı olarak sürdürülebilir olması için, onu gelir ve fırsat kapısı olarak gören anlayışın sebep olduğu yıpratıcı görüntü ile seyirciyi karşı karşıya getirip; yaşama pratiğimiz, yeni sorularla bakmayı, yeni olasılıklar düşünmeyi mümkün kılmaya çalışıyorum.

2. **Sürdürülebilirlik hayatınıza nasıl yön verdi? Evinizde, çalışma alanlarınızda ve sosyal yaşantınızda sürdürülebilirlik adına neler yapıyorsunuz?**

2018’den bu yana, tuvalin sınırlarının dışına taşarak üretmek için bir dürtü hissediyorum. Kentle daha organik bir bağ kurmak adına, “kentsel atıklar” olarak tanımlanabilecek “buluntu objeler” ile yeni bir anlatım yakalamaya çalışıyorum. Yeni pvc doğramalar ile değiştirilmek üzere sokağa bırakılmış ahşap pencereler, binalardan düşen btb ve mozaik kaplamaları üretimime dahil ederek, onların da yeni bir işleve kavuşarak varlıklarını sürdürmesini sağlıyorum.

3. **Kendi perspektifinizden sürdürülebilirlik ve sanatta sürdürülebilirliği nasıl tanımlıyorsunuz?**

Günümüzde üretim ve tüketimin tüm alanlarında, malzemenin çevresel etkilerini dikkate almak hepimiz için kaçınılmaz hale gelmiştir. Sanat söz konusu olduğunda, sanat eserinin yüzlerce hatta binlerce yıl bozulmadan kalması gerektiği anlayışının da değişmekte olduğunu gözlemliyorum. Giderek daha fazla sanatçı, kullandıkları malzemenin geri dönüşümünü dikkate alarak; sürdürülebilir ve ekosistemi korumaya yönelik bir anlayışla üretim yapıyor.

Sanatçının sürdürülebilir materyaller ve geri dönüştürülmüş malzemeler kullanarak üretmesi, iklim ve çevresel sorunlar ile ilgili konuları bilinçli olarak teşvik eden sanat eserleri ortaya koyması bence elzem.

4. **Sürdürülebilirlik konusunda sanatın rolü nedir size göre? Kültür ve sanat politikalarını sürdürülebilirlik açısından yeterli buluyor musunuz örneğin?**

Sanatın, kendisine maruz kalan insanın zihnini ters yüz etmek ve var olanı sorgulamaya itmek gibi bir görevi var. Bu anlamda sürdürülebilir bir yaşam için sanatın en büyük rolünün içerik ile olabileceğini düşünüyorum. Sadece ülkemizde değil ve sadece kültür sanat politikalarında değil, topyekün tüm gezegende sürdürülebilir bir varoluş için bir uyanışın teşvik edilmesi gerektiğini düşünüyorum.

5. **Sanat üretirken sizi harekete geçiren konulardan da bahsedelim. Üretim motivasyonunuz ve ilhamınız neler?**

Sanat hayatımın başlangıcında beni harekete geçiren, yapıların barındırdığı “yaşanmışlıktı” ve binaları tek tek birer karakter veya figür olarak ele alır, ışık gölgeci bir üslupta dramatik kompozisyonlarda resmederdim. Resmim kenti topyekün kavramaya başladığında, lokalden bağımsız daha evrensel bir kent anlayışına doğru gittiğimi ve izleyicide de bunun kabul gördüğünü hissettim.

Her biri önlerinden defalarca geçtiğim, hala da geçmeye devam ettiğim, hemen her gün gördüğüm, hayatımın içinde olan “cephelerden” yola çıkarken, tuvale taşıdığımda onlar artık mevcut yer ve geçmişlerinden kopuyorlar.

6. **Şehirleşme kavramı sizin için ne ifade ediyor? Eserlerinizde gördüğümüz dış cephe tasvirleri sürdürülebilir kentleşmeye dair neler söylüyor?**

Espasın içinde gökyüzüne yer bırakmadan, gökyüzünü ancak öndeki yapının yüzeyinde yansıyan karşı binaların ardında tutarak; her gün önünden geçtiğimiz, ezberlediğimiz, kokusunu tanıdığımız, giderek içinde sıkıştığımız kentte nefes almakta zorlandığımızı hissettirmek istiyorum. Bunda ne bir kabulleniş ne de değişim için bir dayatma söz konusu değil. Tanıdığımız cephelere başka bir gözle, başka bir ışığın altında; onları ilk defa görürcesine, yeni sorular ve olanaklar ile tekrar bakmak, kentin geçmişi ve geleceği ile hesaplaşırken “an”ı betimlemek istiyorum.

7. **Evet şehirler, mimari ve dış cepheler eserlerinizde sürekli gördüğümüz öğeler. Eserlerinizde zaman zaman çirkinliğin estetiğini vurguluyor ve seyirciye yorumlama alanı açıyorsunuz. Bu işleriniz için sürdürülebilir olmayan şehirleşmeye karşı yükselttiğiniz bir ses diyebilir miyiz?**

Plansız şehirleşme ile aç gözlü bir şekilde büyüyen ve değişen kentten beslenirken ona güzelleme yapmak gayretinde olmadım hiçbir zaman. Sanatın “tezattan” beslendiğini düşünüyorum; doğup büyüdüğüm kentin yeşili yutan beton bir örtüye dönüşmesine şahit olsam da ondan kopamıyorum ve hatta kendi çocuklarım ile burada yeni kökler salıyorum.

Hayatın kendisinde olduğu gibi çalışmalarımda da hem keder ve serzeniş hem de umut ve coşku var.

8. **Bir sanatçı, bir ressam olarak sürdürülebilir olmanın sizin için anlamı nedir? Bu konuda ne gibi kaygılarınız var?**

İki çocuklu bir anne ve ressam olarak gündelik hayatımda zaman yönetimi çok önemli hale geliyor. Çalışmaya zaman açmak annelik mesaisinden sonra geliyor. Sanatımı sürdürebilmek başlı başına bir kaygı unsuru elbette ama çocuklarını geleceğe taşıyan ebeveynler olarak sürdürülebilir bir yaşam en büyük isteğim.

9. **Son olarak sürdürülebilir sanatlar ve sanatta sürdürülebilirlik konusundaki düşüncelerinizi de öğrenmek isteriz.**

Sanat eserinin, özellikle plastik sanatlarda maddi varlığını “sonsuza” dek sürdürme gayreti büyük bir tezat ve tartışma konusu olabilir. Elektronik ortamda üretilen ve koruma altına alınan NFT gibi sanat eserleri, bu dönüşümün mihenk taşı olabileceği gibi; “elektrik var oldukça sonsuza dek yaşayacak” bu eserlerin karbon salınımına ne etkisi olur onu da araştırmak gerekir. Henüz benim için çok bakir olan bu alanda da çalışmalar yapıyorum.



Serinin ilk bölümünde şehirleri ve mimariyi sanatsal bir dokunuşla anlatan ressam Setenay Alpsoy’u ağırlıyoruz.

Setenay Alpsoy ile Sürdürülebilir Sanatlar Üzerine



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Nilay Sayrav..



1. **Nilay Sayrav isminden bahseder misiniz?**

Kendimi, rengin izleyici üzerindeki psikolojik etkilerini araştıran, kendini boya resminin bütün katmanları ile ifade etmeyi tercih eden biri olarak tanımlayabilirim. Ayrıca doğanın sunduğu mevsimlerin keşfinde maceracı biri olarak da ifade edebilirim.

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsunuz? Ürettiğiniz alanla ilk bağı nasıl kurdunuz?**

Çoğunlukla yağlıboya ve zaman zaman akrilik boya ile resimler üretiyorum. Üniversite başlangıç dönemlerimde desen ile bağım güçlü olduğundan boya resmi ile aramda bir mesafe vardı. Fakat verilen bir dönem ödevi için ilk kez açık alanda yağlıboya ile çalıştığımda, hızlı fırça işçiliğinin ve jeste dayalı pentür anlayışının benim tabiatıma çok uygun olduğunu keşfettim ve bu, boya resmi ile daha derin bir bağ kurmamı sağladı.

3. **Resimlerinizin konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığınız başlık hangisi/hangileri?**

Mevsimlerin yarattığı renk ve biçim olanaklarından yararlanarak kişisel ifademi gerçekleştirmeyi hedefliyorum. İnsan yüzlerindeki anlık duygu durumları da tıpkı mevsimlerin değişken plastik imkanları gibi beni etkiliyor. Dolayısıyla beyazı bütün imkanları ile kullanabileceğim kış manzaraları yapmaktan ve rengin beyaza doğru açıldıkça oluşturduğu armonik zenginlikten istifade etmek için portre resimleri yapmaktan keyif alıyorum.

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsunuz? Süreçte size eşlik eden kaynaklar var mı?**

Mümkün olduğunca az ön hazırlık yapmayı tercih ediyorum çünkü duygusal aktarımın saf, dolaysız ve taze olmasının ancak koşullanmamış, sarih bir bilinç akışı ile mümkün olabileceğine inanıyorum. Ancak doğada sıklıkla gözlem yaparım. Beni üretimde tetikleyen şey mekan ve portre konuları ile kurduğum duygusal bağdır. Aynı zamanda resim yaparken dinlediğim müzikler de ilham kaynağımı oluşturur ve resmimin yönünü belirler. Hatta bazen sevdiğim bestecilerin bazı eserlerinin bende uyandırdığı ruh halini yansıtacak resimler de yaparım. Son dönemlerde Vivaldi’nin “Kış” ve Handel’in “Apollo ve Daphne” eserleri üzerine resimler yapmayı düşlüyorum.

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerinize etkisi nedir?**

Güncel ve sosyal olaylar sanatsal üretimimin temelini oluşturmadığı için toplumsal gelişmeler çalışmalarımı radikal ölçekte etkilemiyor. Bireysel tecrübeler ve kendi zihin dünyam yaptığım işlerin konularını belirlemekte çok daha belirleyicidir. Yine de zamanın ruhu ve çağımızın olumlu ya da olumsuz etkilerinin resimlere bir ölçüde yansıdığını zamanla fark ediyorum. Bu sayede, sezgisel olarak zamanın kaydını tuttuğumuza inanıyorum.

6. **Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşünceleriniz nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?**

Toplumu bilinçlendirme konusunda doğa ile sanat yapıtı arasındaki köprüyü oluşturan sanatçıdır. Gerek doğaya yabancı bir parçayı yeniden anlamlandırmak gerekse doğayı bir imaj üzerinden  tekrar insan ile  yüzleştirmek  önemli bir tavırdır.Ayrica  dijital platformlarda bu tavrı dünyaya tanıtmak farkındalığı arttıracaktır.

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat toplum için midir?**

Bu sorunun ilk kez ortaya atıldığı 20. yüzyıl başlarında, bir sanatçı “Sanat, sanat olsun da ne için olursa olsun” demiş. Bu önerme sanata ve sanatçıya, mesleğinin gerektirdiği ustalık ve donanım dışında bir başka misyon yüklenmesini doğru bulmadığımdan, benim sanata olan bakışımı büyük ölçüde desteklemektedir. Ben, başladığım günden bugüne sanatı kişisel tatmin ve duygusal ifade için yapmaktayım.

###### [Eserlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/nilay-sayrav)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Nilay Sayrav.

Nilay Sayrav ile Söyleşi



Sürdürülebilir yaşam bizim için evreni bir bütün olarak düşünerek görev edindiğimiz bir hayat tarzı. Başlangıçta her birimizin bireysel yaşamında uyguladığı bu pratikler zamanla gelişerek çevremizde büyük bir sürdürülebilir yaşam ağı oluşturdu. Bu ağ içindeki pratikleri paylaşarak daha çok kişiye ilham vermek istiyoruz çünkü kolektif değişimin ancak böyle geleceğine inanıyoruz. Sürdürülebilir Yaşam Rehberi serisi, en çok vakit geçirdiğimiz yer olan mutfaklar ile başlıyor. Birlikte yaşam alanlarımızın en lezzetli odası olan mutfaklara girelim ve küçük görünen alışkanlıkları değiştirerek neleri başardığımıza bakalım, ama önce..


# Sürdürülebilir Mutfak Nedir?

Sürdürülebilir mutfak, mutfak araç gereçlerinden gıdaların hazırlanması sürecinde seçilen malzemelere kadar tüm tercihlerin doğaya uygun, canlıların yaşam hakkına saygılı, hiçbir şeyin israf edilmeden, geri ve ileri dönüşüme imkan veren türden olmasını ifade eder. Mutfakta daha az ama daha kullanışlı malzemeler seçmek, beyaz eşyalarda ve elektrikli ev aletlerinde enerji tasarrufu yüksek olanlara yer vermek, mutfağın rutin yaz/kış bakımını yapmak, su ve enerji tasarrufunu kontrol altına almak ve hatta duvarları su bazlı boya ya da kağıt ile kaplamak dahi sürdürülebilir mutfak konusuna dahildir; mutfak gereçlerinin sürdürülebilir versiyonlarla güncellenmesi de öyle.

## Sürdürülebilir Mutfak Gereçleri

Mutfak gereçlerinin sürdürülebilir olması, mevcut gereçleri atıp yerine daha iyi versiyonları koymak değil; aksine mevcut gereçlerin kullanım ömrü tamamlandıkça, daha iyi versiyonlarla güncelleniyor olmasıdır. Daha sağlıklı, organik malzemelerden üretilmiş gereçler, sürdürülebilir mutfağın olmazsa olmazlarından. Bambu, ahşap, metal, cam, silikon, kumaş gibi malzemelerden yapılmış tüm ürünler sürdürülebilir mutfak gereçleri kapsamında.

### Mutfakta Sürdürülebilirlik için Biz Ne Yaptık?

1. Ömrünü tamamlayan tüm mutfak gereçlerini daha sağlıklı ve doğal alternatiflerle güncelledik;
- Tüm plastik gereçleri bambu, tahta ve ahşap ile değiştirdik
- Saklama, koruma görevi gören tüm aksesuarları cam kavanozlara çevirdik
- Tek kullanımlık gereçleri cam şişe, termos, seramik kupa, bambu/buğday pipetler ile güncelledik
- Plastik poşet kullanmamak için bez çanta ve fileler edindik
- Yağlı kağıtlar yerine silikon fırın matına geçtik
- Streç filmi mutfağımızdan çıkartarak silikon kapaklar edindik
- Buzdolabı poşetlerine elveda dedik, balmumu kumaşlar edindik
- Kağıt filtre yerine bez filtreye geçiş yaptık
- Bulaşık süngerinin yerine kabak lifi getirdik
2. Alışveriş alışkanlıklarımızı tamamen değiştirdik; artık ihtiyaçtan fazlasını almıyoruz!
3. Suyun tasarruflu kullanımı için yeni davranışlar geliştirdik; kettle, termos ve şişe içinde kalan suları çiçek sulamak ya da sokak hayvanlarına vermek gibi..
4. Beslenme alışkanlıklarımızda da bazı değişiklikler oldu elbette; mevsimi dışında sebze-meyve tüketmiyor, diyetlerimizde bitki ağırlıklı ve vegan nitelikli beslenmeye çalışıyoruz.
5. Elektrik tasarrufu sağlamak açısından gerekmedikçe elektrikli aletleri kullanmıyor, klasik yöntemlere yöneliyoruz.
6. Mutfakta ağır kimyasallar içeren ürünlerden uzak duruyor; hem doğa hem de sağlığımız açısından doğal içerikli temizlik ürünleri tercih ediyoruz.

#### Mutfakta Sürdürülebilirlik için Sen Neler Yapabilirsin?

Sürdürülebilir bir mutfağa geçmek için doğaya iyi gelen, daha az israfla, daha uzun keyifler yaşayabildiğin; tüm duyulara cevap verebilen lezzet pratiklerini uygulayabildiğin alternatiflere yönelmelisin. Bu pratiği kazandıracak bazı ilkeleri günlük rutine ekleyerek başlayabilirsin. Nedir bu ilkeler?

##### Sürdürülebilir Mutfak İlkeleri

1. Kalan ve/veya fazla miktarda olan yiyecekleri değerlendirerek yeni yiyecekler hazırlamak
2. Kullanılmayan gereçleri bağışlamak
3. Enerji verimliliğini maksimize etmek
4. Su tüketimini kontrol altına almak
5. Porsiyonları küçültmek 
6. Kullanım ömrü kısalan ürünleri en önce tüketmek
7. Atık diye nitelendirilen ürünleri ileri dönüştürerek yeniden kullanmak ya da geri dönüşüme ulaştırmak
8. Mutfakta sadelik felsefesi benimsemek
9. Her seferinde ürün ambalaj atığı çıkartmamak için doldurulabilir şişeler/kavanozlar kullanmaya başlamak
10. Çöp olmuş atıkları kompost yaparak gübre olarak bitkilerde kullanmak
11. Sürdürülebilir menüler hazırlamak; burada bir parantez açmak istiyoruz..

Sürdürülebilir menü, sağlıklı malzemelerle hazırlanan, yerken uzun süre keyif aldığımız, bedenimize, ruhumuza iyi gelen; şifalı ve lezzetli gıdaları tabağımızdan çöp çıkmadan üretmek ve tüketmek anlamına geliyor. Denediğimiz ve kendi aramızda paylaştığımız sürdürülebilir bir menü önerisi de senin için geliyor.

**1. Bozulmaya başlayan kabakları, cips yaparak atıştırmalığa çevirelim;** _Kabak Cipsi_

- Kabakları orantılı incelikte kes ve havlu yardımı ile kurula,
- 1 yemek kaşığı sirke, 1 yemek kaşığı zeytinyağı ve dilediğin baharatları ekleyerek harmanla,
- Kabakları 15 dakika dinlendirerek sosun içine çekmesine izin ver ki bu tarifin püf noktası burası! 
- Silikon fırın matını tepsiye yerleştir ve kabakları diz,
- 200 derecede 12 dakika kızart. 

Gün içinde tüketebileceğin sağlıklı ara öğünün hazır.

**2. Bayat ekmekleri değerlendirelim;** _Kahvaltı Ekmekleri_

- Bu tarifte dilediğin ekmeği değerlendirebilirsin. 
- Derin bir kapta 3 yumurta, 1 bardak süt, bir avuç maydanoz, rendelenmiş peynir ve baharatları karıştır,
- Yumurta tüketmeyenler için alternatif yağ, avokado ve baharat şeklinde olabilir. Dilimlediğin ekmekleri harca bula ve tavada her iki yüzü de renk değiştirene kadar kızart. 

Kahvaltılık ekmekler hazır.

**3. Kalan salatalıklardan fit bir tarif;** _Salatalık Mezesi_

- Salatalıkların kabuklarını soy ve havlu yardımıyla fazla suyunu al, 
- Bir kap içine yoğurt ve iki tutam kuru nane ekle, 
- Salatalıkları sosa bula ve tabağa diz, 
- Ardından üzerinden zeytinyağı gezdirerek kuru nane ile süsle. 

Pratik, sağlıklı ve leziz bu tarifi öğle yemeklerinde değerlendirebilirsin.

**4. Kalan meyve ve meyve sularından ne yapılır;** _Meyveli Dondurma_

- Değerlendirmek istediğin meyvelerin sularını sıkarak dondurma kaplarına boşalt ve 1 gece beklet. İşte bu kadar! 
- Ertesi gün doğal mı doğal dondurmalar hazır. 
- Meyvelerin kabuklarını kompost yaparak toprağın verimliliğini arttırmayı unutma!

Tüm bu seçimlerle ileri dönüştürerek israfı önleyecek ve gıdanın atık olmasını engelleyeceksin. Bu içeriği paylaşarak daha çok kişiye ulaşmasını sağlayabilirsin. Bakalım en beğenilen tarifimiz hangisi olacak, yorumlarda bizimle paylaş!



Sürdürülebilir yaşam bizim için evreni bir bütün olarak düşünerek görev edindiğimiz bir hayat tarzı.

Sürdürülebilir Yaşam Rehberi: Mutfakta Sürdürülebilirlik



Anneler Günü hediye alternatifleri aramaları başladıysa, yılın o malum zamanı geldi demektir; annelere kalpten bir hediye zamanı, anneler günü!


# Anneler Günü Hediyesi

Anneler günü hediyesi seçimi yaparken bir plan ve program dahilinde ilerlemek önemli. Şu soruları sorarak en doğru hediyeyi, daha kısa zamanda ve kolaylıkla belirleyebilirsin;

1. Annemin en sevdiği tarz hangisi?

2. Annemin en sevdiği ürünler hangileri?

3. Annemin en sevdiği renkler nedir?

4. Annemin sevdiği/sevmediği kriterler hangileri?

Bu soruları cevapladıktan sonra sıra hediye listesi yapmaya geldi!

## Anneler Günü Hediyesi Fikirleri

Anneler günü hediyesi fikirlerini listeleyerek, bu liste içinden çok daha kolay seçim yapabilirsin. Listede mutlaka taze çiçeklere yer ver, canlı renkleri ve yeşil yaprakları kim sevmez ki! Yine bolca ev aksesuarı fikrini listende bulundurmalısın. Ev aksesuarı her zaman iyi bir hediye alternatifidir. Daha kişisel hediye seçenekleri arasında ise kadın giyim parçaları ile kişisel aksesuarları bulundurmak listeni zenginleştirecektir. Sıra geldi ürünleri belirlemeye!

### Anneler Günü Hediye Önerileri

Anneler Günü hediye önerilerinde son durak hazırladığın listeden ürünler seçmek. Listeye yeniden birlikte göz atalım;

1. Çiçek Buketleri ve Aranjmanlar: Canlı çiçek buketleri yerine saksı çiçeklerini tercih etmeni öneririz. Hem daha uzun ömürlü hem de ömürlük bir hediye olacaktır. Kurutulmuş çiçek aranjmanlarına da şans verebilirsin. Hem zarif hem de çok dekoratifler!

2. Ev Aksesuarları: Evini çok seven anneler için ev aksesuarları alternatifleri arasına tablolar, biblo, vazo, saksı gibi dekoratif objeleri ekleyebilirsin. Ev tekstili ürünlerine yer vermeyi de atlama! Doğru tarz ve renk seçimi, ev aksesuarlarını benzersiz bir hediye seçeneği haline getirir.

3. Giyim Parçaları: Giyim parçaları bir hediye olarak her zaman göz doldursa da zaman zaman riskli seçimler olabilir. Kumaş, beden, model ve renk seçimi kestirilemeyen bu gruptan bir seçim yapman gerekiyorsa etik üreticilerden seçim yapmanı öneririz. Daha kullanışlı ve uzun ömürlü olacağını garanti ederiz 😉

4. Aksesuarlar: Şal, fular, cüzdan ve çanta gibi aksesuarlara şans ver çünkü aksesuarlara her zaman, her kombinde yer bulunur. Mevsime uygun seçimler yaparak aksesuarları daha işlevsel hale getirebilirsin. Yine doğal kumaş ve dokular seçerek seçtiğin hediyenin uzun ömürlü ve kullanışlı olmasını sağlayabilirsin.

#### Anneler Günü Hediyesi El Yapımı 

Anneler Günü hediyesi, el yapımı ürünlerden seçildiğinde benzersiz bir hediyeye dönüşebilir. El emeğinin güzel enerjisini üzerinde taşıyan alternatiflerin her zaman daha anlamlı, daha özel ve benzersiz seçenekler olduğunu unutma! Etik Hediye Seçimi kılavuzunda önemli yer tutan el yapımı hediyeler daha sürdürülebilir, daha etik ve zamansız bir opsiyon!

##### Anneler Günü Hediye Kartı

Anneler günü hediyene bir hediye kartı ekleyerek seçtiğin hediyeyi kişiselleştirebilir ve dokunuşunu bırakabilirsin. İçten gelen bir ‘Seni Seviyorum ile ya da sıcacık bir ‘İyi ki varsın!’la tamamlayacağın anneler günü hediyen yüzlerde kocaman bir gülümseme olacak. Hediye paketi seçerken abartılı paketlerden kaçınmayı ve doğa dostu paketlemeye yönelmeyi unutma. Eminiz bu anneni de fazladan memnun etmeye yetecektir.

###### Anneler Günü En Anlamlı Hediye

Anneler gününün en anlamlı hediyesi, annen için sensin. Seçtiğin/aldığın hediye her ne olursa olsun içten bir kucaklama ve sarılmanın yerini tutmayacaktır. Arada mesafeler olsa da bir telefon, bir arama bile günü anlamlı kılmaya yeter.

Sen anneler günü için hangi hediyeyi seçeceksin, haydi yorumlarda bizimle paylaş!

Anneler Günü hediye alternatifleri aramaları başladıysa, yılın o malum zamanı geldi demektir; annelere kalpten bir hediye zamanı, anneler günü!

Anneler Günü Hediye Alternatifleri



Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Serpil Çetinkaya..


1. **Serpil Çetinkaya isminden bahseder misiniz?**

İstanbul’da yaşıyor ve üretiyorum. Marmara Güzel Sanatlar Fakültesi resim bölümü mezunuyum. Bugün sadece tuval, panel ve kâğıt üzerine çalışmalar üretiyorum.

2. **Hangi alanda eserler üretiyorsunuz? Ürettiğiniz alanla ilk bağı nasıl kurdunuz?**

Bugün için sadece iki boyutlu alan üzerinde çalışmalar üretmekteyim. Üretmeyi ve bununla beraber düşünmeyi; çoğu zaman da kendimle konuşmayı birçok farklı malzeme ile denedim. Şu an ise içinde bulunduğum duyguyu en iyi anlama yöntemim tuval ya da panel üzerine çalışmak. Süreç içerisinde kimi zamanımı sadece palet üzerinde renk karmakla geçiyorum ve bulmayı umduğum bir tonda olmuyor. Bu süreç de üretimime dahil olmakta. Bugün anlatabildiğim çalışmalarımla ilk bağımı ise hatırlayamıyorum.

3. **Resimlerinizin konusunu neler oluşturuyor? Üretmekten en çok keyif aldığınız başlık hangisi/hangileri?**

Resimlerimde yaşadığım zamana ait hissettiklerim ve bu hissettiklerime ait hafızamda kalanları görebilirsiniz. Bu hisleri kısa rüyalar, birbirlerinden ayrı zamanlara ait anılar gibi kurguluyorum. Yaşadığım kişisel alanım da çok parçalı, üst üste binmiş farklı zamanlara ait hikayelere sahiptir. Resimlerde yan yana getirmeye çalıştığım hikayelerin çok uzun süreler boyunca etrafımı izlememle alakalı olduğunu düşünüyorum. Etrafımı izlerken kendimi o alana dahil ettiğimi, ya da o ana, alana ait hikayeler oluştururken buluyorum. Kimi zaman o anda olmayan rüzgarlar esiyor benim için, esen rüzgârın bir rengi ve sesi oluyor. Bu rüzgâr kırık sandalyeleri deviriyor, yerde boylu boyunca uzanan otları hareketlendiriyor. Ben gibi oluyorlar bir an için. Uzak bir kent seçiyorum; seçtiğim o kentin gizli gizli bir şey söyleyebileceğine inanıyorum… Bunlar, parçalı hikayeler bir anda benim zamanıma ulaşıyor ve orada asılı kalıyor. Asılı kaldığı yerde de resimlerim oluşuyor.

Son dönem resimlerimde yaşadığım, zaman geçirdiğim yerlerin hissi yalnız bir figür ile birleşiyor. Figür hep uzak, izleyeni izleyen, çoğu zaman da ifadesi tam anlamı ile netleşmeyen bir durumda kalıyor. Ardındaki hikâyeden de uzak. Sessiz… Daha ne kadar bizi izler, zaman nasıl geçer şu an için göremiyorum. Ama uzun bir zaman daha orada duracak gibi.

4. **Üretim aşamasına geçmeden önce nasıl bir hazırlık süreci geçiriyorsunuz? Süreçte size eşlik eden kaynaklar var oluyor mu?**

Aslına bakarsınız üretim aşaması tek bir andan ibaret değil benim için. Düşünmek, görmeye çalışmak ya da tamamıyla fiili olarak üretmeye uzak kalma, bütün olarak bir üretim. Bu bakımdan benim için gündeliğimde hissettiğim rüzgâr da o anki hissetme halimde üretim aşamasıdır. Yaşam şeklim ve yaşama duyduğum yaklaşım ve üretimlerim hep devam eden bir devinim. Bazı resimlerim ilerlerken bile hala başlamadığımı düşündüğüm zamanlarım oldu. İki yıl sonra dönüp baktığım ve daha yeni başlıyorum dediklerim var.

5. **Antroposen çağında üreten bir sanatçı olmak nasıl bir durum? Bu çağın atmosferinin işlerinize etkisi nedir?**

Bugün sokağa çıktığımda renkli, sesli ve ışıltılı reklam panolarının gergin etkisi üzerimde gibi hissediyorum. Sosyal gündem, politika, siyaset ve gerisi algılayamayacağımız bir hızla hareket ediyor. Çoğu zaman kendimi Terry Gilliam’ın yönettiği Brazil filminde buluyorum. Odaklanmak için bu çağda yorucu bir çaba sarf etmeniz şart. Örneğin, her şeyden uzaklaşmak ve sadece yürümek istediğiniz de o alana ulaşmak asla kolay olmamakta. Gökyüzüne bakmak için binaları aralamanız gerekiyor. Bazı zamanlar asla yalnız kalamadığımı düşünüyorum; benimle yürüyen, hareket eden bir şehir uğultusu var. Ancak sanırım antroposen çağında en çok sorguladığım, doğa ve karşılıklı birey ilişkilerimiz… Son zamanlarda gördüğüm, bizler birey olarak doğa ile nasıl temas kuruyorsak karşımızdaki kişilerle de benzerini kuruyoruz. Bu bakımdan bu çağda yıkıp yeniden ve tekrar yıkıp yeniden kurduğumuz çevreyi insani ilişkilere benzetiyorum. Uzak durmaya, sorgulamaya çalışıyorum ve durum üretimlerimde de karşıma çıkıyor. Bugün daha çok her türlü boyayı -özellikle tuval üzerinde- kullanma nedenim de bu. Resim yüzeylerimi Flaman ressamların uzun süre geçirdikleri hazırlık aşamasından geçirmeye çalışıyorum. Tuval malzemesine olduğu gibi, boyaya da benzer bir yaklaşımla eğiliyorum. Bu şekilde belki bir nebze imrendiğim döneme yaklaşabilirim.

6. **Sanat alanındaki sürdürülebilirlik politikalarıyla ilgili düşünceleriniz nedir? Geliştirmek adına neler yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?**

Bugün sanırım tüm toplumların en büyük problemi sürdürülebilirliktir. Bu bir problem…

Konuyu ekonomi, siyasi, ekoloji ve sosyoloji gibi birçok ana başlıkta düşünmek gerekir. Sanat ile sürdürülebilirlik yan yana geldiğinde ise multidisipliner bir yaklaşım ile incelemek sağlıklı olacaktır. 20.yy ikinci yarısından itibaren çevre sanatı, arazi sanatı, dönüşüm sanatı gibi adlandırılan bir çok çalışma çerçevesi bulunmaktadır. Bu alanda üretilen çalışmalarda da çoğu zaman doğaya direkt müdahale olduğunu da görebiliriz. Dezavantaj olarak görebileceğimiz bu yaklaşım bize şunu sormamıza alan tanıyor; sürdürülebilirlik yeterince tanımlanmış bir kavram mı ya da üretilen çalışmalar, fikir ya da yaklaşım bu kavram içerisinde eriyor mu? Kültürel popülerliğin ilgisi sürdürebilir kavramını deneyimlemeye çalıştıkça kendi içerisinde kaybolduğunu görüyoruz. Ben bu konuyu izleyici olarak ele alabiliyorum, bu bakımdan da kavramın sanat ile ilişkisi ve politikaları bugün için bana yeterince ilgili gelmemekte.

Kavramla, konu ile ilişkili sanatçıların kendini doğadaki problemde bulup, durumu sanatın kendi konusu haline getirmeli. Bu noktada da doğadaki, çevredeki problem ya da sanatçının kurduğu ilişkide de devamlılık sağlanmalıdır. Buradaki devamlılık, sanatçı ve sürdürülebilirlik kavramı ile uyumlu bir ilişki yaratacağından üretimde problemin kendisini izleyebiliyor olacağız.

7. **Sanat sanat için midir? Yoksa sanat toplum için midir?**

Ben sanatı Adorno gibi düşünüyorum; sanat toplumun dışında bir yerde, başka bir şeydir. Bu bakımdan toplumla direkt bir ilişki hali bana sağlıklı gelmemekte. Toplum içindir dediğimiz nokta da kullanıma açık, yarar sağlayan, mutlu eden, hüzünlendiren, deva bulan gibi duyguları harekete geçiren bir görevi varmış, fikri ortaya çıkabilir. Bu görüş ise bugüne kadar tanımlanan sanatın anlamını yıkmaktadır. Ben ise sanatı, üreten kişiyi üretime iten bir güdü olarak görmekteyim; sanatı üreten ve sanatın birebir ilişkisi burada önem oluşturmaktadır. Bu ilişkiyi açıp, anlamaya çalıştığımız da ise, üreten kişide var olan bir duyguyu, güdüyü, hazzı görebiliriz. Elbette bu bağlamda şu soruyu sormak da mümkün; birey bu duyguların kaynağını nereden almaktadır ya da nereden beslenmektedir? Yaşadığı çevreden, sosyal alanında ve daha geniş çerçevede toplumdan beslenmektedir. Bu noktada da beraber yaşadığı çevre ile aynı problemleri dile getirebilir ancak yine de üretimleri topluma yönelik değil, toplumdan beslenen bireyin eylemi olmaktadır.

Bu konu kendi önemini daha uzun yıllar devam ettirecektir. Çünkü sanatçının üretimleri dışında bir de tasarım nesnesinin varlığı söz konusu… Tasarım nesnesini sanat nesnesinden ayırmadığımız her durumda, sanatın toplumsal işlevi de problem olarak karşımıza çıkacaktır. Ancak tasarım kendisi, işlevi açıklanmalı ve tasarımı üreten kişinin de bu konudaki farkındalığı bu soruya net bir cevap oluşturacaktır.

###### [Eserlerini İncele](https://hendeseli.com/shops/serpil-cetinkaya)

Hendeseli Sanatçılarla yaptığımız Hendeseli Sanat Söyleşilerinin yeni bölümünde konuğumuz Serpil Çetinkaya.

Toplum, Kültür ve Müzeler

Setenay Alpsoy ile Sürdürülebilir Sanatlar Üzerine

Nilay Sayrav ile Söyleşi

Sürdürülebilir Yaşam Rehberi: Mutfakta Sürdürülebilirlik

Anneler Günü Hediye Alternatifleri

Serpil Çetinkaya ile Söyleşi

kategoriler

menü

takipte kal